Προμηθέας Πυρφόρος

Στην ελληνική μυθολογία ο Προμηθέας ήταν αυτός που έδωσε το φως στους ανθρώπους και διευκόλυνε τη ζωή τους. Με έναν αντίστοιχό τρόπο ο σύγχρονος «Προμηθέας Πυρφόρος» προσπαθεί να μας μεταδώσει ένα νέο φως, μια γνώση για το πώς μπορεί η ανθρωπότητα να προοδεύσει και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.

Ο Προμηθέας δεν είναι άλλο από ένα κτήριο 600 τμ. στο Παλαιό Φάληρο, επί της οδού Χαρίτων 31. Η διαφορά του από όλα τα υπόλοιπα κτίσματα είναι η 100% ενεργειακή αυτονομία και η μηδαμινή ρύπανση του περιβάλλοντος. Αποτελεί το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο κτήριο στη χώρα μας και είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας φορέων όπως το Υπουργείο Ανάπτυξης, το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η εταιρεία Sol Energy Hellas. Η πρωτοπορία του έγκειται στο γεγονός ότι δεν χρησιμοποιεί καμία ρυπογόνα μορφή ενέργειας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), αλλά αντίθετα ο ήλιος και η γη είναι οι πηγές που εξασφαλίζουν την αυτονομία. Δίκαια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «έξυπνο» κτήριο, αφού, πέρα από......την απεξάρτηση από τις συμβατικές μορφές ενέργειας, η κατασκευή του είναι προμελετημένη ούτως ώστε να μην παράγει καθόλου διοξείδιο του άνθρακα και διοξείδιο του θείου.

Ο Προμηθέας ενσωματώνει μια σειρά καινοτόμων τεχνολογιών, οι οποίες για πρώτη φορά συνδυάζονται με τέτοια αποδοτικότητα. Στην ταράτσα του κτηρίου υπάρχουν εγκατεστημένοι 30 ηλιακοί συλλέκτες υψηλής απόδοσης, οι οποίοι συμβάλλουν στη θέρμανση και τον κλιματισμό μέσω της παραγωγής θερμού νερού. Ο κλιματισμός μέσω του ζεστού νερού αποτελεί διεθνή πατέντα και ο ψύκτης απορρόφησης λειτουργεί μόνο αν υπάρχει νερό με άνω των 80 βαθμών Κελσίου. Επομένως όσο υψηλότερες θερμοκρασίες υπάρχουν το καλοκαίρι, τόσο περισσότερο δροσίζονται οι εσωτερικοί χώροι του κτίσματος. Μια ακόμη τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν η αβαθή γεωθερμία μέσω γεωθερμικών αντλιών θερμότητας. Η γη και τα υπόγεια ύδατα έχουν την ίδια θερμοκρασία και το καλοκαίρι και τον χειμώνα, περίπου στους 18 βαθμούς. Με την χρήση του νερού που υπάρχει στο υπέδαφος κατάφεραν να προθερμαίνουν το αέρα στα συστήματα εξαερισμού τον χειμώνα και αντίστοιχα να τον ψύχουν το καλοκαίρι. Άλλη μια καινοτομία είναι η ηλιακά υποβοηθούμενη αφύγρανση του αέρα, δηλαδή έχουν αποφύγει τα κλιματιστικά που σπαταλούν πολλή ενέργεια και τα έχουν αντικαταστήσει με ένα σύστημα αφύγρανσης με στερεά υλικά. Επιπλέον έχει προτιμηθεί ο παθητικός ενεργειακός σχεδιασμός, όπως ειδική θερμομόνωση, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης, προσανατολισμός του κτηρίου, διπλοί υαλοπίνακες (τζάμια) με χαμηλή εκπεμψιμότητα και υψηλή ανακλαστικότητα, κ.α. Τέλος για την εναπομένουσα ενέργεια που χρειάζεται το κτίσμα, ώστε να καλυφθούν οι λειτουργικές ανάγκες των ηλεκτρικών συσκευών, έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταϊκοί συλλέκτες οι οποίοι δύναται να παράγουν ενέργεια της τάξης 3.245 kWh.

Τα προτερήματα του Προμηθέα είναι πολλά και υπόκεινται σε διάφορες κατηγορίες. Από οικολογικής άποψης υφίσταται ο μηδενισμός της παραγωγής ρύπων, η εξοικονόμηση ενέργειας και η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το πράσινο σπίτι είναι η ιδανική επιλογή για όποιον επιθυμεί να μην επιβαρύνει το περιβάλλον. Επίσης υπάρχουν οικονομικά πλεονεκτήματα και σε αυτά συγκαταλέγονται η εξοικονόμηση χρημάτων για την απαραίτητη ενέργεια και η αύξηση της συμμετοχής της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, Για όσους αμφιβάλλουν αναφορικά με το κόστος, ο υπολογισμός των επιστημόνων επισημάνει πως η απόσβεση μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός 10 ετών. Η μόνη αρνητική διάσταση του θέματος είναι πως η Πολιτεία δεν θέτει εμπόδια στην υλοποίηση αντίστοιχων κατασκευών, μιας και το κανονιστικό πλαίσιο θέτει εκτός νόμου τον Προμηθέα… Για την ακρίβεια, με βάση το Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό σε κάθε νέα οικοδομή είναι υποχρεωτική η εγκατάσταση συστήματος για το φυσικό αέριο. Παρά τη συμμετοχή στο έργο του Υπουργείου Ανάπτυξης, οι κατασκευαστές δεν μπόρεσαν να αποφύγουν τη γραφειοκρατία και αναγκάστηκαν να τοποθετήσουν το σύστημα, παρά την αχρηστία του στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ένα ακόμη σημείο του νόμου απαγορεύει την ύπαρξη θερμικών ηλιακών συλλεκτών υψηλότερα από το δώμα. Αυτό έχει ως συνέπεια να μην επιτρέπεται η εγκατάσταση άλλου είδους ηλιακού συλλέκτη πέρα από τον θερμοσίφωνα!

Και αν φαίνεται παράλογο πως η καινοτομία του Προμηθέα έρχεται σε αντίθεση με τους νόμους του κράτους, αποτελεί μια απόδειξη πως τα «πράσινα σπίτια» είναι αντίθετα με τα συμφέροντα του πολιτικού συστήματος και όσων αυτό εξυπηρετεί.